Aşırı Aktif Mesane İçin Yeni Tedaviler
Aşırı Aktif Mesane İçin Yeni Tedaviler
Dünya’da milyonlarca kadın aşırı aktif mesaneden (AAM) muzdariptir. AAM belirtileri arasında ani ve şiddetli idrar yapma isteği, idrar yapma isteği hissedildiğinde idrar kaçırma, gün içinde sık sık idrara çıkma ve gece boyunca idrar yapmak için birçok kez uyanma yer alır. OAB semptomları mesane yeniden eğitimi veya ilaçlarla tedavi edilebilir. Ne yazık ki, bazı kadınlar ya ilaçlarla semptomlarında iyileşme görmezler ya da ilaçların istenmeyen yan etkilerini yaşarlar. Bu kadınlar için, OAB semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olabilecek ek tedavi seçenekleri vardır. Bu tedavi seçeneklerinden biri PTNS olarak da bilinen Perkütan Tibial Sinir Stimülasyonu olarak adlandırılır.
PTNS (Perkutan Tibial Sinir Stimulasyonu) nedir?
PTNS (Perkütan Tibial Sinir Stimülasyonu – Nöromodülasyon) sinir sistemini uyararak makat kaslarının istenildiği gibi çalışmasını destekleyen yeni bir tedavi yöntemidir. PTNS yöntemi, aktif mesane, idrar kaçırma, gaz – gaita tutamama, dışkılama güçlüğü ve kronik kabızlık gibi hastalıkların tedavisinde kolaylıkla uygulanır ve hastayı zorlamaz.
PTNS yöntemi hangi hastalıklar için kullanılmaktadır?
- Aşırı aktif mesane hastalığında
- Gaz-gaita tutamama
- İdrar kaçırma
- Kronik kabızlık hastalıkları
- Bazı defekasyon (dışkılama) güçlüklerinde
İdrar ya da dışkılama ihtiyacı sırasında sinir sistemi beyine uyarı göndermekte ve bu uyarılar sonucunda beyin kaslara kasılma ve gevşeme emirleri vermektedir. Bazı hastalıkların sonucu olarak, dışkılama ya da idrar yapmayı sağlayan bu sistem bozulmaktadır. Oluşan bu bozulma sonucunda kaslar istediği zaman kasılma ve gevşeme işlemini gerçekleştiremez hale gelir. Bu durum kişilerin boşaltım sistemindeki bağırsak hareketlerini, yani idrar ve dışkılamayı istemsiz şekilde gerçekleştirmelerine neden olur.
PTNS sistemiyle, beyin ve kaslar arasında meydana gelen uyarı sisteminin yeniden işlevsel hale getirilmesi ile idrar ve dışkı kontrolünü sağlamak amaçlanmaktadır. Böylece bebeklik döneminde öğrenilen tuvalet eğitimi gibi, beyin ve sinir sistemi arasında var olan kasılma- gevşeme komutlarının düzenlenmesi sağlanır.
PTNS yöntemiyle elde edilen sonuçlar nelerdir?
Yeni uygulanmaya başlanılan PTNS üzerine yapılan araştırmalarda elde edilen şu şekildedir:
– İdrar tutamama olarak da bilinen aşırı aktif mesane tedavisinde yüzde 60 – 80 arasında başarı elde edilmekte,
– Gündüz ve geceleri idrar kaçırma sayılarında anlamlı azalmalar sağlanmakta,
– Dışkı-gaz kaçırma olarak bilinen anal inkontinans tedavisinde hastaların yüzde 78’inde uzun dönemli iyileşme görülmektedir.
PTNS yöntemi nasıl uygulanmaktadır?
PTNS cihazı, görünüm olarak televizyonların uzaktan kumanda cihazlarına benzemektedir. Cihazın üzerinde bulunan çeşitli tuşlarla, uygulanacak elektriksel uyarının şiddeti ve aralığı ayarlanabilmektedir. Cihaz, ayak bileklerine takılmaktadır. Bunun nedeni ise, makat kaslarına iletilecek sinirlerin ayak bileğinden uyarılmasının mümkün olmasıdır.
PTNS cihazında kullanılan 2 adet elektrot bulunmaktadır. Elektrotlardan biri ayak tabanına yapıştırılırken, diğeri ayak bileği iç yüze yerleştirilen ince akupunktur iğnesine takılmaktadır. Kumandadan uygun pozisyon seçildikten sonra hasta, 30 dakika boyunca ister kitap okuyarak ister dinlenerek bu süreyi geçirebilmektedir. Cihaz, 30 dakikalık süre boyunca otomatik olarak belirli aralıklarla kesilip tekrar aktif hale gelir. Hastalığın durumuna göre, verilen elektrik şiddeti arttırılabilmektedir. PTNS cihazı en yüksek şiddetlerde kullanıldığında dahi hastaya acı ve zorluk vermemektedir.
PTNS cihazı ne sıklıkla kullanılmaktadır?
PTNS’nin her seansı 30 dakika sürmektedir. Genellikle 8-12 hafta arasında hastane ortamında hekim / hemşire eşliğinde uygulanmaktadır. Bu programların başlangıç tedavi süresi (seans sayısı-hafta sayısı) ve takibi, hastalığın türüne göre artmakta veya azalmaktadır.